ستارهشناسان با استفاده از تلسکوپ فضایی جیمز وب در سپیدهدم کیهانی یک کهکشان نادر را مشاهده کردند که میتواند حلقهی گمشده میان قدیمیترین نسل ستارهها و آنهایی باشد که در نزدیکی زمین میبینیم.
تلسکوپ فضایی جیمز وب یک کهکشان عجیب را در کیهان اولیه شناسایی کرده است که تابش گاز آن بیشتر از ستارههایش است و به عنوان حلقهی گمشدهی احتمالی در تکامل کهکشانی شناخته میشود.
این کهکشان که GS-NDG-9422 (9422) نام دارد، در فاصلهی تنها یک میلیارد سال پس از «مهبانگ» (Big Bang) مشاهده شد و پر از ستارگان عظیمی است که تقریبا دو برابر شدیدتر از ستارگان گروه محلی ما میسوزند.
بدین ترتیب ابرهای گاز اطراف خود را با مقادیر زیادی ذرات نور (فوتون) بمباران میکنند، باعث داغ شدن آنها میشوند و بدین ترتیب بیشتر از ستارههایی که در آنها پوشیده شدهاند، میدرخشند. این یک ویژگی نادر است که فرض میشود در کهکشانهایی که قدیمیترین نسل ستارهها را در خود جای دادهاند، وجود دارد.
«الکس کامرون» (Alex Cameron) پژوهشگر ارشد این مطالعه که نتایج آن در نشریهی «یادداشتهای ماهانهی انجمن نجوم سلطنتی» (Monthly Notices of the Royal Astronomical Society) منتشر شده است، در این زمینه گفت: «نخستین فکر من در نگاه کردن به طیف کهکشان این بود که عجیب است چون این دقیقا همان چیزی است که تلسکوپ جیمز وب برای آشکار کردن آن طراحی شده است. یعنی پدیدههای کاملا تازهای در کیهان اولیه که به ما کمک میکنند آغاز داستان کیهانی را درک کنیم.»
ستارهشناسان هنوز مطمئن نیستند که نخستین ساختارهای ستارهای از چه زمانی شروع به تجمع در کهکشانهایی که امروز میبینیم، کردهاند اما تخمین می زدند که این فرآیند در طول چند صد میلیون سال ابتدایی پس از مهبانگ (انفجار بزرگ) به آرامی آغاز شده باشد.
اخترشناسان همچنین دربارهی انواع ستارگانی که در کیهان اولیه شکل گرفتهاند یا مدت زمان فعالیت آنها مطمئن نیستند. با این حال، چون تنها مادهای که از مهبانگ گسیل شده، هیدروژن و هلیوم بوده است، تصور میشود که ستارگان اولیه و اولیه (موسوم به ستارگان جمعیت III) بسیار بزرگ، بسیار درخشان و فوقالعاده داغ بوده باشند.
اما چون این نخستین و عظیمترین کورههای کیهانی با نرخ بسیار بالایی میسوختند، به سرعت سوختند و انفجار به صورت ابرنواختر، عناصر سنگینتر را توسط همجوشی هستهای در قلب آنها پراکنده کرد، بنابراین پایههای سیارات و نسلهای بعدی ستارگان را بنا گذاشت.
برای جستوجوی شواهدی از ستارگان اولیه، پژوهشگران جیمز وب را به سمت ناحیهای بسیار دور از آسمان نشانه گرفتند. نور با سرعت ثابتی در خلاء حرکت میکند. بنابراین هر چه عمیقتر به کیهان نگاه کنیم، با تشخیص نوری که از منابع دوردستتر میآید، زمان گذشتهتری را میبینیم.
این واقعیت اخترشناسان را قادر ساخت کهکشان ۹۴۲۲ را شناسایی کنند. ستارگان این کهکشان در دمای ۸۰ هزار درجهی سانتیگراد میسوزند که تقریبا دو برابر دمای ۴۰ هزار درجهی سانتیگراد ستارگان در جهان محلی ماست. با وجود این، ستارگان فوق داغ احتمالا بخشی از قدیمیترین نسل ستارههای جهان نیستند، چون پژوهشگران عناصری فراتر از هیدروژن و هلیوم را مشاهده کردند.
«هارلی کاتز» (Harley Katz) کیهانشناس دانشگاه آکسفورد در این بیانیه گفت «میدانیم که این کهکشان ستارههای جمعیت III را ندارد، چون دادههای وب پیچیدگی شیمیایی بیش از حدی را نشان میدهد. با این حال، ستارههای آن با آنچه که با آن آشنا هستیم، متفاوتند و میتوانند راهنمایی برای درک چگونگی انتقال کهکشانها از ستارههای اولیه به انواع کهکشانهایی باشند که قبلا میشناسیم.
با یافتن این ستارگان حلقهی گمشده، اخترشناسان اکنون در حال جستوجوی بیشتری از کیهان اولیه هستند تا به جمعیت خود بیفزایند. این موضوع به آنها امکان میدهد سرنخهای تازهای دربارهی مراحل اولیهی کیهان داشته باشند و بفهمند که این نوع از ستارهها چقدر رایج هستند.
به گفتهی کامرون این یافته بسیار هیجانانگیز که بتوانیم از تلسکوپ جیمز وب برای کاوش زمانهایی از تاریخچهی کیهان استفاده کنیم که پیش از این غیرقابل دسترس بود.
بدون نظر! اولین نفر باشید